Χημεία φυσικών προϊόντων και εφαρμογές


Χημεία Φυσικών Προϊόντων και Εφαρμογές

Τύπος: Μεταπτυχιακό μάθημα / Υποχρεωτικό

Κατεύθυνση: Βιοτεχνολογίας και Υγεινής Τροφίμων

Συντονιστής: Αθανάσιος Χ. Κυμπάρης

Εξάμηνο: 2ο

ECTS: 7.5

Διδάσκοντες: Αθανάσιος Χ. Κυμπάρης

E-mail: kimparis@agro.duth.gr

Τηλ. γραφείου: 25520 41168

Συνεργασία με φοιτητές: μετά από συνεννόηση (μέσω email)

 

Περιγραφή μαθήματος:

Οι ενώσεις δευτερογενούς μεταβολισμού των ζωντανών οργανισμών, οι οποίες χαρακτηρίζουν το είδος που τις παράγει, αναφέρονται ως φυσικά προϊόντα. Η μεγάλη ποικιλία δομών που δημιουργεί η φύση και που συνδέεται με τη βιοδραστικότητα των προϊόντων αυτών, τράβηξε από πολύ νωρίς το ενδιαφέρον των επιστημόνων για τη μελέτη της χημείας τους και των εφαρμογών τους. Σήμερα η γνώση στο πεδίο αυτό έχει πάρει τεράστια έκταση και συμβάλλει πολύ στη βελτίωση της διαβίωσης του ανθρώπου. Σκοπός του μαθήματος είναι να δοθούν βασικές γνώσεις οι οποίες αφορούν σε οργανικές ενώσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται ως προϊόντα τόσο του πρωτογενούς όσο και δευτερογενούς μεταβολισμού, να περιγραφούν οι μέθοδοι για την απομόνωση και χαρακτηρισμό τους, να μελετηθεί η αλληλεπίδραση τους τόσο με το φυσικό περιβάλλον όσο και με τον άνθρωπο και τέλος να διερευνηθεί η πιθανή αξιοποίηση τους.

 

Ενδεικτικά διδακτικά βοηθήματα:

  1. Leland J. Cseke, Ara Kirakosyan, Peter B. Kaufman, Sara L. Warber, James A. Duke and Harry L. Brielmann. Natural Products from Plants. Second Edition. 2006.
  2. Steven M. Colegate and Russell J. Molyneux. Bioactive Natural Products: Detection, Isolation, and Structural Determination. Second Edition. 2008.
  3. Raphael Ikan. Selected Topics in the Chemistry of Natural Products. 2008.
  4. K. Hόsnό Can BasΈer and Gerhard Buchbauer. Handbook of Essential Oils: Science, Technology and Applications. 2010.
  5. Pengelly Adrew. The Constituents of Medicinal Plants: An Introduction to the Chemistry of Therapeutics of Herbal Medicine. Second Edition. 2004.
  6. Sukhdev Swami Handa, Suman Preet Singh Khanuja, Gennaro Longo and Dev Dutt Rakesh. Extraction Technologies for Medicinal and Aromatic Plants. 2008.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να:

  • Περιγράφουν και αναγνωρίζουν τα δομικά χαρακτηριστικά της κάθε κατηγορίας ενώσεων που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των φυσικών προϊόντων.
  • Μελετούν και να αντιλαμβάνονται τη στερεοχημεία των φυσικών προϊόντων που συνδέεται άμεσα με τη βιολογική τους δράση, καθώς και να γνωρίζουν επιλεγμένες μεθόδους απομόνωσης και ανάλυσης αυτών.
  • Αναγνωρίζουν την σπουδαιότητα των φυσικών προϊόντων στην ιατρική, την κοσμετολογία, τη γεωργία, την καθημερινή ζωή και συνεπώς την αναγκαιότητα παραγωγής τους σε μεγάλη κλίμακα η οποία καθιστά απαραίτητη την καλή γνώση της χημείας τους όπως και της εφαρμογής αυτών.
  • Να αποκτήσουν τη γνώση σχετικά με το πώς και γιατί τα φυτά παράγουν ένα τέτοιο ευρύ φάσμα των μεταβολιτών μας δίνει νέα ιδέες για το πώς τα φυτά χρησιμοποιούν αυτές τις ενώσεις για να αποτρέψει τα αρπακτικά ζώα και παθογόνα, προσελκύουν και αποτρέψει επικονιαστών, εμποδίζουν άλλα φυτά από τον ανταγωνισμό με τον εαυτό τους για τους ίδιους πόρους, και να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους από το περιβαλλοντικό στρες.

 

Μέθοδος αξιολόγησης:

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου. Επιπλέον, οι φοιτητές στα πλαίσια του μαθήματος αναλαμβάνουν (υποχρεωτικά) μία βιβλιογραφική εργασία.

Τελική βαθμολογία: Προκύπτει από το άθροισμα των παρακάτω (μέγιστη δυνατή βαθμολογία: 100 μονάδες):

  1. Εξέταση μαθήματος (στο τέλος του εξαμήνου): 60 μονάδες
  2. Eργασία: 40 μονάδες.

Πρόγραμμα διαλέξεων του μαθήματος ‘Χημεία Φυσικών Προϊόντων και Εφαρμογές’

 

Εβδομάδα Τίτλος Διάλεξης Εισηγητής
Φυτοχημικά : Η χημική σύσταση των φυτών. Α. Κυμπάρης
Φαινολικές ενώσεις – Διερεύνηση αντιοξειδωτικής δράσης. Α. Κυμπάρης
Αλκαλοειδή. Α. Κυμπάρης
Οργανικά οξέα. Α. Κυμπάρης
Κυτταρίνες-ημικυτταρίνες, Πηκτίνες -Λιγνίνες . Α. Κυμπάρης
Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά – Αιθέρια έλαια. Α. Κυμπάρης
Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά – Τερπένια. Α. Κυμπάρης
Βιταμίνες. Α. Κυμπάρης
Οργανοθειούχες ενώσεις: Μέρος Ι. Α. Κυμπάρης
10η Οργανοθειούχες ενώσεις: Μέρος ΙΙ. Α. Κυμπάρης
11η Τρόπος δράσης των φυσικών προϊόντων. Α. Κυμπάρης
12η Ευεργετική δράση φυσικών προϊόντων. Α. Κυμπάρης
13η Αλληλοπάθεια. Α. Κυμπάρης
14η Υποβολή εργασίας βιβλιογραφικής ανασκόπησης  
15η Γραπτές Εξετάσεις